مرور برچسب

نگرش

دلایل درونی شکست ساسانیان از اعراب

اشاره معمول بوده كه مسلمان شدنِ ایرانیان را معلولِ فروپاشى دولت ساسانى و استیلاى سیاسى و نظامى تازیان بر ایران زمین بشمارند; و چنان وانمایند كه اگر سپاه ایرانیان در «قادسیّه» شكسته نمى شد، شاهنشاهىِ دیرینه ساسانى همچنان بر مدار كهنِ خویش…

عقلانیت در اندیشه بودایى

نویسنده : دیوید باستو مترجم : خلیل قنبرى نخست به زعم خود محدوده هاى كار را، در این مقاله، ترسیم مى كنم و آنگاه به برخى از پیش فرض هاى مطرح مى پردازم. (1) عبارتِ «اندیشه بودایى» را براى اشاره به اندیشه در دین بودایى اختیار كرده ام;…

ادیان هند باستان

استاد دكتر فتح اللّه مجتبایى به سال 1306 خورشیدى در فراهان اراك در خانواده اى اهل معنا و تصوّف به دنیا آمد و پس از آموختن مقدمات و طىّ تحصیلات قدیمه، مقطع متوسطه را در شهر اراك گذراند و در سال 1329 در دانشكده ادبیات دانشگاه تهران در رشته…

راه نجات در گیتا در هندوئیسم

نویسنده : مصطفی فرهودی از آن جا كه این مقاله متناسب با فضاى فكرى آیین هندو نوشته شده است، براى فهم بهتر مطالب، نخست به طور گذرا به معرفى گیتا، عوامل معقولیت، ویژگى و سبك نگارش گیتا و اهداف آن و همچنین توضیح مفاهیمى چون درمه مى پردازیم.…

پیشا زرتشتیان‌ به‌ روایت‌ وندیداد

وندیداد چیست‌؟ 8-1- وندیداد Viodaevo.data كه‌ بخشی‌ از اوستا می‌باشد، اندكی‌ پیش‌ از میلاد نوشته‌ شده‌ است‌، امّا با تمام‌ این‌ احوال‌ بسیاری‌ از جنبه‌های‌ دینی‌ و فرهنگی‌ پیش‌ از تاریخ‌ را در خود نگاه‌ داشته‌ است‌. این‌ واژه‌ در اصل‌ -…

اندیشه‌ ایرانی‌ قبل‌ از اسلام‌ به‌ روایت‌ بوزانی‌

یك‌ تذكر در اینجا روایت‌ آقای‌ بوزانی‌ استاد زبان‌ و ادبیات‌ فارسی‌ دانشگاه‌ ناپل‌ را كه‌ تحت‌ عنوان‌ «اندیشه‌ ایرانی‌ قبل‌ از اسلام‌» به‌ رشته‌ تحریر درآمده‌ و توسط‌ آقای‌ كامران‌ فانی‌ ترجمه‌ شده‌ و توسط‌ مركز نشر دانشگاهی‌ در كسوت‌…

زمان ظهور زرتشت

منابع سنّتى تاریخى، زمان ظهور زرتشت را درست 258 سال پیش از اسكندر، و در عهد گشتاسب، پدر داریوش اوّل هخامنشى، آورده اند به این ترتیب و با وجود انبوه كاوشهاى پیگیرانه، مى توان گفت كه زمان دقیق ظهور زرتشت، به سان چیستانى ناگشوده سبب دل مشغولى…

سرشت بودا در آیین بودای هندی

حتى در لایه هاى اولیه متون بودایى كه تا كنون باقى مانده اند، بودا را به طرق مختلف نشان داده اند. برخى عبارات، او را كسى مى دانند كه استادانه به سؤالاتى كه به او عرضه شده، پاسخ مى دهد، یا با پاسخگویى به سؤالات و یا با بیان علت عدم پاسخگویى.…

اخلاق در آیین بودای هندی

قوى ترین انگیزه براى پذیرش آموزه تجدید حیات، دفاع از این عقیده بود كه انسان ها در پایان زندگى خود پاسخ گوى كردار خویش اند; از این رو، این آموزه نقشى محورى در نظریه اخلاق بودایى بر عهده دارد. بینش بودایى درباره انسان، راه میانه اى بود میان…

آغاز پیدایش نقد ادبی در روم باستان

ادبیات رومی از انتشار و گسترش تمدن, فرهنگ و ادبیات یونانی در میان رومیان پدید آمد. رومیان پیش از آشنایی با یونانیان, آشنایی چندانی با شعر و ادبیات نداشتند و حتی واژه ای ویژه برای نامگذاری شعر و ادبیات در زبان آن ها موجود نبود. رومیان پیش و…

زن در اقوام آریایی و ماد باستان

درگیر شدن انسان و دریافتهایش از طبیعت، باعث بوجود آمدن شیوه ی زندگی ونوع نگرشش نسبت به جهان هستی شده است.هر قوم به گونه ی خود می اندیشیده است. عدم دسترسی آسان هر قوم به دیگری باعث شده بود که ملتها ویژگی های خاص خود راحفظ کنند و با یکدیگر…

معرفت شناسى در آیین بودای هندی

متون بودایى، سیدارته گوتمه یا بودا، را كسى مى داند كه آیین هاى قربانى برهمنان را به استهزاء مى گرفت و كاهنان سازنده این آیین ها را متهم مى كرد، زیرا این آیین ها بهترین انگیزه براى دریافت پول ثروتمندان و بهره بردارى از قدرت به نفع خود…

آیین بوداى شرقى

مقدمه آیین بوداى چین، ویتنام، كره و ژاپن زیر تأثیر زمینه فرهنگى، باورها و اعمال دینى و تحولات تاریخى  ِ منطقه قرار داشت. قاعدتاً این برداشت متأثر از پیش فرض هاى مطالعه در این منطقه است. منابع. كانون بودایى چینى بسیار پرحجم و مفصل است. در…

جایگاه مهایانه

جایگاه مهایانه گوهر مهایانه. پس محتواى این حركت جدید چه بود؟ سه گرایش اصلى را مى توان بازشناخت: یكم قبول  ِ كامل  ِ یك آرمان حماسى; دوم یك جهان شناسى جدید شدیداً بسته به اَعمال تجسّم; و سوم تعبیر فلسفى جدیدى كه بر بنیاد تجربه «تهیّت» در…

گسترش آیین بوداى آغازین

گسترش آیین بوداى آغازین آشوكا. تا قرن اول پیش از میلاد، بوداییان توجهى به نوشتن متون دینى خود نداشتند. بنابراین، كهن ترین سند مستقل از منابع دیگر براى اندیشه هاى بودایى را مى توان در كتیبه هاى امپراتور آشوكا در قرن سوم قم یافت. آشوكا خود…